همانطور که برای ساخت یک ساختمان شما نیاز به یک نقشه دارید تا بدانید جای هرچیز کجاست مثلا مسیر برق ساختمان از کجا می‌گذرد ، درها کجا هستند ، راه ورود و خروج کجاست و هر واحد در کدام طبقه ساختمان قرار دارد در شبکه نیز لازم است بدانید ارتباط شبکه شما چه مسیری را طی می‌کند و در هر مسیری چه اتفاقی برای داده‌های شما می افتد. این کار به دو صورت به شما کمک می کند:
- درک خوبی از شبکه و تبادل‌های شبکه‌ای بدست می‌آورید.
- در صورت بروز مشکل می‌دانید باید در کجا دنبال مشکل بگردید.
مدل OSI یا Open System Interconnection یک مدل مرجع برای ارتباط بین دو کامپیوتر می‌باشد که در سال ۱۹۸۰ طراحی گردیده است. هر چند امروزه تغییراتی درآن به وجود آمده اما هنوز هم کاربردهای فراوانی در اینترنت و به خصوص در معماری پایه شبکه دارد. هدف عمده این مدل، ارائه استانداردی به تولیدکنندگان محصولات شبکه‌ای به منظور تولید محصولاتی سازگار با سایر تولیدکنندگان است (جهت امکان کار با یکدیگر). این مدل بر اساس لایه‌بندی قراردادهای برقراری ارتباط که همزمان روی دو سیستم مرتبط اجرا شده اند پایه‌ریزی شده است که این امر بسیار سرعت و دقت ارتباط را افزایش می‌دهد. مدل مرجع TCP/IP که در مقاله پیشین به شما معرفی شد، بصورت کاربردی بیشتر از OSI مورد استفاده قرار می‌گیرد اما بعنوان مدل درسی و مدل تئوری برای یادگیری مورد استفاده قرار نمی‌گیرد. این قراردادها بصورت طبقه طبقه در هفت لایه تنظیم شده اند که در زیر بررسی خواهند شد.
لایه هفتم : Application layer یا لایه کاربردی : این لایه رابط بین کاربر و سیستم عامل محسوب می شود و همانطور که از اسمش پیداست ، شما بوسیله این لایه با نرم افزارهای کاربردی ارتباط برقرار می کنید برای مثال شما وقتی از نرم افزار Internet Explorer یا IE برای ارسال درخواست باز کردن صفحه وبی مانند گوگل استفاده می کنید در حقیقت ار پروتکل HTTP برای ارسال درخواست خود توسط این نرم افزار اسفاده کرده اید که همه اینها در لایه هفتم از مدل OSI فعالیت می کنند . این لایه تنها لایه ای است که کاربر می تواند آن را بصورت ملموس حس کند و با آن ارتباط برقرار کند. از نمونه پروتکلهایی که در این لایه فعالیت می کنند می توان به HTTP ، FTP ، TELNET ، SNMP ، POP3 و مشابه آنها اشاره کرد .
لایه ششم : Presentation layer یا لایه نمایش : همانطور که از اسم این لایه پیداست نحوه نمایش اطلاعات را به ما نشان می‌دهد . بعنوان مثال در این لایه تعیین می‌شود که اطلاعات چگونه رمز نگاری شود یا چگونه فشرده‌سازی شود . در این لایه قالب‌بندی داده‌ها انجام می شود و همچنین کپسوله‌سازی اطلاعات جهت ارسال در شبکه و هماهنگی با سیستم عامل جهت شیوه یا نوع ارسال اطلاعات تعین می‌شود .
لایه پنجم : Session layer یا لایه نشست : در هنگام برقراری یک ارتباط بین دو کامپیوتر اصطلاحا یک جلسه یا نشست برقرار می شود .همانطور که در یک جلسه یک منشی جلسه وجود دارد که زمان شروع ، اطلاعاتی که در جلسه قرار است مطرح شود ، مدت زمان جلسه و زمان پایان آن را تعین می‌کند در کامپیوتر نیز این لایه وظیفه مدیریت این نشست بین کامپیوترها را بر عهده دارد . در حقیقت این لایه ۳ وطیفه بر عهده دارد که به ترتیب :make یا ایجاد کردن جلسه ،maintain یا مدیریت جلسه ،terminate یا پایان دادن به جلسه را بر عهده دارد .
لایه چهارم : Transport layer یا لایه انتقال : این لایه یک اتصال منطقی ( و نه فیزیکی ) نقطه به نقطه بین دو پایانه ارتباط مثلا بین دو دستگاه کامپیوتر ایجاد می کند . در این لایه دو روش برای این کار وجود دارد :
اتصال‌گرا ( connection-oriented ) : که مربوط به ارسال در پروتکل تی سی پی ( TCP ) است . در این پروتکل که اتصال‌گرا می‌باشد وظیفه کنترل جریان با قابلیت اعتماد بالا را دارد.
غیر‌اتصال‌گرا ( connectionless ) : که مربوط به ارسال در پروتکل یو دی پی ( UDP ) است . ( این پروتکل غیر متصل می‌باشد و برخلاف TCP از سرعت بالا تری برخوردار است، اما قابلیت اعتماد آن کمتر است.
لایه سوم : Network layer یا لایه شبکه یا Router layer یا IP address layer : پروتکل معروف IP در این لایه کار می‌کند . روتینگ هم در این لایه انجام می‌شود . روتینگ را می توان با یک عملیات ۲ سوالی تصور نمود :
برای مقصد داده شده از روتر محلی چند مسیر معتبر وجود دارد ؟
“بهترین” مسیر برای رسیدن به آن مقصد کدامیک است ؟
لایه دوم : Data link layer یا لایه ارتباط داده یا MAC address layer یا Hardware address layer یا Physical layer، سوئیچ‌ها و پل‌ها ( bridges ) و ایستگاه‌های اتصال بی سیم ( Wireless Access Points یا WAPs ) نیز در این لایه فعالیت می‌کنند و همچنین داشت یادم می‌رفت ؛ مودم محبوب ای دی اس ال شما و مودم عادی هم در این لایه جا می‌گیرند .چهار اصطلاح مهمی که در این لایه هست می‌گیرند عبارت‌اند از :
Ethernet یا ایترنت
کنترل ارتباط داده‌های سطح بالا یا High Data Link Control یا HDLC
پروتکل نقطه به نقطه یا Point-to-point protocol یا PPP
یازپخش ساختار یا Frame relay
در نظر داشته باشید اصطلاح خطایابی یا error detection در این لایه صورت می پذیرد و از طریق فرایندی بنام Frame check sequence .اگر سوئیچ یا پلی در این لایه کار کنند دیگر “سوئیچ کردن” یا “پل زدن” انجام نمی‌دهند بلکه “مسیر یابی یا routing” می‌کنند .
لایه اول : Physical layer یا لایه فیزیکی : جایی که اطلاعات بازجویند اصل خویش ! جایی که اطلاعات به ۰ و ۱ تبدیل می شوند و رهسپار کابل می‌شوند …
منبع: https://ezhost.ir
