ظهور استارت آپ‌ها در بانکداری اجتماعی
در دوران اقتصادی امروز، جذب سرمایه برای کسب‌وکارهای نوپا (startup) بسیار مشکل است. بانک‌ها به عنوان اصلی‌ترین تامین‌کنندگان سرمایه، با ریسک‌های مالی به شدت مخالف هستند. اما به خاطر لفاظی‌هایی که بانک‌ها در شعارهای خود برای کمک به کسب‌وکارها می‌کنند، توسط فرآیند‌ها و سیاست‌های بروکراسی محور خود دچار محدودیت شده‌اند. اخیرا بانک‌ها به دلایل مختلف تحت فشارهای درونی و بیرونی زیادی قرارگرفته‌اند که کمترین آن ناتوان بودن در انطباق‌پذیری و عدم برآوردن نیاز مشتریان مدرن است. مطمئنا زمان آن رسیده است که بانک‌ها به نوآوری و بازبینی مدل کسب و کار درون سازمانی متعهد شوند. آن‌ها می‌بایست توجه ویژه‌ای به طرح‌های حمایتی خود از کسب و کارهای نوآورانه، شرکت‌های دانش بنیان و استارتاپ‌ها داشته باشند و به عنوان یکی از مولدین اقتصادی کشورها به کسب و کارهای اجتماعی کمک کنند.حرکت بانک‌ها به سمت جمع‌سپاری چگونه است؟
مشکلات شروع به کار استارتاپ‌ها
- دارای تخصص خوب اما اغلب فاقد پیش زمینه کاری لازم برای آماده سازی طرح کسب و کار و برنامه ریزی مالی هستند.
- فاقد آگاهی از اینکه چگونه توانمندی‌های خود را به سرمایه‌گذاران نشان دهند.
- دارای مدل کسب و کار(Business Model) نمی‌باشند.
- مطمئن نیستند که چگونه و از چه کسی کمک‌های لازم را دریافت کنند – بانک‌ها معمولا اولین گزینه برای دریافت کمک‌های مالی هستند اما خدمات مشاوره‌ای بانک‌ها بسیار محدود است.
- معمولا تخصیص منابع بانک‌ها به استارتاپ‌ها محدود است.
- بانک‌ها به طور کامل دارای تسلط بر بخش‌های مختلف بازار نیستند، به طوری که ممکن است از فرصت‌هایی که شرکت‌های نوپا در بازارهای مختلف بوجود می‌آورند آگاه نباشند.
ایده اصلی
جمع سپاری(Crowdsourcing) راهکاری مناسب در رونق کسب‌وکار می‌باشد. جمع‌سپاری نوعی برون‌سپاری است ولی نه صرفا به شرکت‌ها یا سازمان‌های خاص بلکه به گروه فراوانی از افراد ناشناخته. این کار معمولا از طریق فراخوان‌های عمومی در اینترنت انجام می‌شود. تمرکز جمع‌سپاری بر مشارکت دادن جمعیت در فعالیت‌هایی چون حل مساله، توسعه در ایده‌سازی، نوآوری، تولید و فرایندهای ارائه خدمات است که بر کیفیت محصول، وفاداری و خشنودی مشتری اثری مستقیم دارد. بیش از این حل مشکلات و مسائل به کمک جمع سپاری تغییرات عمده‌ای را به خود گرفته و به جمع سپاری مالی(crowdfunding) رسیده است که افراد مختلف با حمایت کردن خود از طرح‌های نوآورانه استارتاپ‌ها، مدل‌های آن‌ها را به خطوط تولید تبدیل می‌کنند. مدل کسب‌وکار جمع‌سپاری مالی متمرکز بر مشارکت داوطلبانه افراد مختلف که این افراد می‌توانند مشتریان بانک‌ها باشند، جهت تولید محصولات نوآورانه محصولات است. از پایگاه‌های اینترنتی معروف این کار می‌توان به kickstarter.com اشاره کرد که تا کنون ۷٫۹ میلیون نفر از سراسر جهان از پروژه‌های مطرح شده در این سایت چه به صورت تسهیمی و چه به صورت کامل، با سرمایه‌گذاری بیش از ۲ بیلیون دلار حمایت کرده‌اند.
مزایای حمایت از استارتاپ‌ها
- استارتاپ‌ها می‌توانند به منابع مالی دسترسی داشته باشند.
- سرمایه‌گذاران می‌توانند فرصت‌های جدیدی را برای سرمایه‌گزاری کسب کنند.
- داستان‌های موفقیت شرکت‌های نوپا ابزاری برای روابط عمومی جهت تبلیغات بانک قرار گیرد.
- با همسوسازی صنعت و ایده‌های استارتاپ‌ها می‌توان به صنعت کشور کمک نمود.
- کاهش نرخ بیکاری و بهبود مسئولیت اجتماعی بانک‌ها در جامعه.
فرصت‌هایی برای نوظهوران
بانک‌ها می‌توانند پورتفولیویی از علایق و خواسته‌های سرمایه‌گذاران را با توجه به تخصص و تجاربی که دارند از طرق داده کاوی، پرسشنامه و نظرسنجی جمع آوری کنند تا آن‌ها را به سرمایه‌گذاری در استارتاپ‌ها سوق دهند. وظیفه بانک‌ها همسوسازی سرمایه‌گذاران و شرکت‌های نوپایی است که دارای تخصص و علایق مشترک می‌باشند. در راستای حرکت به سوی بانکداری جامع(universal banking) می‌توان با فراهم آوردن زیرساخت‌های مختلفی مانند پورتال‌هایی که درآن استارتاپ‌ها به ثبت پروپوزال‌های خود، منابع مورد نیاز و اینکه به دنبال چه نوع سرمایه‌گذارانی هستند، اقدام نمود.
فرصت‌هایی برای سرمایه‌گذاران
برای مشتریان بانک (سرمایه‌گذاران) فرصتی که نقدینگی خود را در کسب‌وکارهایی که مورد علاقه آن‌ها است و حتی ممکن است که در آن زمینه تخصص و تجاربی داشته باشند سرمایه‌گذاری کنند. سرمایه‌گذاری در استارتاپ‌ها صرفا مالی نیست بلکه سرمایه‌گذاران می‌توانند از تجارب و امکانات فیزیکی خود و حتی با به کارگیری آن‌ها در مجموعه‌های کاری خود، به این شرکت‌ها کمک رسانی کنند. نقش بانک‌ها نیز به عنوان پل ارتباطی سرمایه‌گذارن و استارتاپ‌ها قابل توجه است.
فرصت‌هایی برای بانک‌ها
بانک‌ها بدینوسیله ریسک سرمایه‌گذاری خود را کاهش می‌دهند. بنابراین سرمایه‌گذاران، پول خود را با ریسک شخصی سرمایه‌گذاری کرده و بانک‌ها نیز این ریسک را با ابزارهای مشاوره‌ای و کمک به استارتاپ‌ها برای تسهیل فرآیند‌های کاری خود به حداقل می‌رسانند. سوددهی بانک‌ها نیز می‌تواند بوسیله افزایش شرکت‌های نوپایی که جذب می‌شوند و خدمات تراکنشی و مشاوره‌ای که برای سرمایه‌گذاران و استارتاپ‌ها است، افزایش داده شود.
- جمع سپاری وفاداری، نام تجاری، تصویر، اعتماد و سبد محصولات بانک ها را بهبود می‌بخشد.
- ایجاد روش های جدید تامین مالی: ایجاد روش‌های جدید تامین مالی از اعطای وام و سهام خصوصی
- ایجاد حس وفاداری
- نگرش وفاداری مشتری را افزایش می‌دهد.
- عدم کاهش فعالیت شرکت‌های کوچک و متوسط پس از رد وام
- ایجاد تصویر بهتر: نمایش تعهد بانک به شرکت‌های کوچک و متوسط متناسب با ماموریت و استراتژی بانک
- ایجاد روش‌های جدید سرمایه‌گذاری: گسترش گزینه‌های سرمایه‌گذاری، برای بانکداری خرد و اختصاصی
- نام تجاری: بانک جمع‌سپاری به عنوان یک کانال ارتباطی رسانه‌های جمعی برای ارتقاء نام تجاری خود استفاده می‌کنند.
