بانکداری الکترونيکی با استفاده از فناوری های مهم دنيا امکان برقراری ارتباط 24 ساعته با مشتريان بانک ها را فراهم کرد.
درحالیکه جايگاه ايران در بانکداری الکترونيک و ديجيتال در دنيا زير يک درصد است. از مهم ترين علت های عدم گسترش بانکداری الکترونيک در ايران عدم ايجاد بستر مناسب، اپليکيشن های بانکی و قطعی اينترنت در کشور است. ضمن اينکه يکی از ضعف های بانکداری الکترونيک عدم ايجاد سيستم جامع است.
در صورتی که اگر بانک های جهانی به ايران وارد شوند، سيستم بانکداری فعلی قادر به رقابت با آنها نخواهد بود. سيستم بانکداری کشور در برابر سيستم های بانکی و ديجيتال دنيا قادر به مقابله نيست و نياز به تجهيز و به روزرسانی دارد. با وجود استمرار وضعيت فعلی، اگر شبکه بانکی جهانی در ايران مستقر شود، سيستم بانکی ايران مشتريان خود را از دست خواهد داد. اما با اين اوصاف سيستم بانکداری الکترونيک در مسير رو به پيشرفتی در حرکت است اما اين روند به کندی طی می شود.
روح الله خدارحمی مديرعامل بانک کشاورزی در گفت و گو با رسالت با تاکيد بر روند رو به پيشرفت بانکداری الکترونيکی در ايران گفت: «بانکداری الکترونيک و شقوق مختلف آن از جمله بانکداری همراه، اينترنت بانک و بانکداری ديجيتال که از طريق درگاه، امکان ارائه خدمات به مشتريان را فراهم می‌کند از پيشرفت خوبی در کشور برخوردار است. خدمات مبتنی بر کارت به نحو گسترده ای توسط هموطنان استفاده می شود اما خدمات تلفن همراه بيشتر توسط افراد جوان استفاده می‌گردد.»
وی افزود: «کانال های چند منظوره از طريق دستگاه در بانکداری ديجيتال گسترش پيدا کرده اند که شکل متعالی بانکداری الکترونيک است.
برنامه ای توسط وزارت امور اقتصاد و دارايی مبنی بر تحول ديجيتال تدوين شده که در سامانه ها و درگاه های مختلف استفاده می‌شود که حداقل نياز و مراجعه مشتريان به شعب بانک را ايجاد کرده است. پيشرفت کشور ما در زمينه بانکداری الکترونيک بسيار خوب بوده و اکثر مشتريان از يکی از سامانه های بانکی استفاده می کنند.»
خدارحمی درباره عدم وجود ساختارهای فنی برای کسب و کار در زمنيه بانکداری ديجيتال گفت: «معيار بسيار روشن برای بيان اين مسئله درصد ميزان استفاده از تراکنش های بانکی از طريق حضور در شعبه يا از طريق درگاه‌های مختلف و غيرحضوری انجام می‌شود. همه بانک ها در حدود 70 درصد يا در بعضی از بانک ها بيشتر از اين ميزان از طريق کانال های مختلف الکترونيک تراکنش صورت می گيرد و کمتر از 30 درصد از تراکنش ها به صورت حضوری انجام می شود.»
وی اضافه کرد: «بانکداری ديجيتال شکل تکامل يافته استفاده از درگاه های مختلف است که در حال گسترش هستند. هرچند قدم های نهايی برای اين پيشرفت بايد برداشته شود و در تلاش هستيم کاربرد بانکداری ديجيتال افزايش پيدا کند.»
وی با اشاره به ريسک بانکداری ديجيتال نسبت به بانکداری سنتی گفت: «ريسک عمليات در هر دو نوع بانکداری وجود دارد اما نمی توان يکی را بر ديگری ارجح دانست. ريسک رخنه و نفوذ در سامانه ها چه در بانکداری سنتی که به صورت دستی و درون شعبه انجام می‌گرفت چه در بانکداری ديجيتال که از طريق اپليکيشن ها صورت مي‌گيرد وجود دارد. آنچه که گسترش بانکداری ديجيتال را الزام آور می کند هزينه کمتر و سرعت و سهولت بيشتر برای مشتری است اما با بالابردن امنيت اطلاعات و شبکه و اپليکيشن ها مخاطرات مشتری و بانک به حداقل می رسد.»
مديرعامل بانک کشاورزی به بزرگ‌ترين چالش بانکداری ديجيتال در کشور اشاره کرد وگفت: «چالش ها در سازمان ها و بانک های مختلف متفاوت هستند اما در عمل اصلاح و بازمهندسی فرآيندها عامل محدودکننده در بانکداری ديجيتال، عدم وجود فرهنگ عمومی جامعه و عدم گرايش مردم به عنوان چالش بانکداری ديجيتال در کشور محسوب می شوند. سطح آگاهی جامعه در استفاده از سامانه ها، ابزارهای جديد و آمادگی زيرساخت بانک ها عامل تعيين کننده در استفاده از بانکداری ديجيتال هستند. البته شايد گروه هایی در جامعه اقبال بيشتری به روش های سنتی داشته باشند تا به شعبه مراجعه کنند.»
خدارحمی اضافه کرد: «در سال‌های اخير بستر زيرساخت ها، ارتباط ديتاها و مهيابودن شبکه ها پيشرفت خوبی داشته و از نظر سخت افزاری با وجود محدوديت های موجود پيشرفت زيادی داشته ايم. همه اين عوامل دست به دست هم می دهند تا به نقطه ايده آل برسيم و در اين مسير هم قرار داريم.»
وی با اشاره به وجود بانکداری ديجيتال و محدودشدن تخلفات بانکی گفت: «بانکداری ديجيتال شفافيت بيشتری ايجاد می کند و قابليت پيگيری دارد و به ايجاد محيط سالم تر و کاهش تخلفات کمک می کند اما ريسک های خود را هم دارد و به صفر نمی‌رسد ضمن اينکه به کاهش مراحل فرآيندها، اصلاح و کوتاه کردن مسيرها کمک می‌کند.»
خدارحمی در پايان سخنانش گفت: «اختلاس های بانکی در سيستم بانکداری ديجيتال به همکاری کاربرها و ادمين سيستم ها مرتبط است و در بانکداری ديجيتال هم امکان تخلف وجود دارد اما در جايی که به گسترش شفافيت و نظارت پذيری کمک می کند، کاهش تخلفات را هم بهبود می دهد.»
بانکداری ديجيتال در کشور مانند ورود فضای مجازی و اينترنت جای خود را تا حدودی باز کرده اما اين امر مستلزم ايجاد زيرساخت های لازم و فرهنگ سازی برای استفاده از اين سيستم است. بانکداری ديجيتال يا استفاده از اپليکيشن های مختلف در عصری که همه با کمبود وقت مواجهه هستند، نياز واقعی مشتريان بانک هاست. چراکه با فراگير شدن بانکداری ديجيتالي، نياز به مراجعه به شعب بانک ها و صرف زمان و وقت، تقريبا به صفر نزديک می شود.
غلامرضا کاظمی دينان مشاور رئيس سابق بانک مرکزی در گفت و گو با رسالت با تاکيد بر اينکه سيستم بانکداری ما چاره ای جز تجهيز به ابزارهای نوين ندارد، گفت: دنيا رو به پيشرفت می رود و سيستم ها ديجيتالی شده اند. اگر سيستم بانکداری را به ابزارهای جديد تجهيز نکنيم از بانکداری دنيا عقب می مانيم زيرا سليقه مشتريان سيستم بانکی با توجه به پيشرفت فضای مجازی روز به روز تغيير می کند در نتيجه با عدم استفاده از فناوری های روز دنيا، اقبال مشتری ها به سيستم بانکی کم می شود.»
کاظمی دينان ادامه داد: «مشتری مانند گذشته ديگر برای انجام کارهای بانکی در صف نمی ايستد زيرا اکنون کارهای بانکيیاز طريق اپليکيشن ها انجام می شود. بانک های کشور حرکت کندی در زمينه بانکداری ديجيتال داشته اند و سيستم بانکداری بايد هر چه سريع تر در اين مسير حرکت کند. مشتری با وجود فناوری های روز، نبايد برای انجام کارهای بانکی به شعب بانک ها مراجعه کند اما اکنون در کشور ما جای بانک ديجيتالی خالی است.»
وی افزود: «ما ايجاد سيستم بانکداری ديجيتالی را در کشور آغاز کرديم اما اين روند با کندی همراه است. بانک های دنيا دير يا زود به کشور وارد خواهند شد و در صورت ورود زمانی برای هماهنگ شدن با آنها نخواهيم داشت. سيستم بانکداری ايران بايد خود را مجهز به فناوری هايیدنيا کند زيرا مشتری در صورتی که از تجهيزات ديجيتال بانکداری استفاده کند از اين سيستم رضايت پيدا خواهد کرد.»
منبع : روزنامه رسالت
